Những vấn đề quan trọng CNTT phải đối mặt hiện nay

Lãnh đạo tổ chức, nhất là giám đốc CNTT - CIO đang phải đối mặt với một loạt các vấn đề, và sự đa dạng ngày càng tăng của các vấn đề là điều đáng chú ý.

Những mối quan tâm lâu nay như bảo mật và duy trì chi phí phù hợp vẫn còn. Nhưng trí tuệ nhân tạo - AI và tình hình địa chính trị hiện tại đang gây gián đoạn hoạt động kinh doanh, làm tăng thêm sự phức tạp và sắc thái cho các nhiệm vụ của CIO.

Hãy cùng các lãnh đạo CNTT tìm hiểu những vấn đề lớn mà họ đang phải đối mặt hiện nay.

Sự phát triển nhanh chóng của AI

Hầu hết các lãnh đạo CNTT đã triển khai AI trong tổ chức của mình trong thời gian vừa qua, nhưng với tốc độ phát triển quá nhanh của AI khiến việc theo kịp những tiến bộ trở thành một trong những vấn đề lớn.

Sự bùng nổ của AI và tốc độ phát triển của nó là vấn đề hàng đầu đối với nhiều CIO. AI đã thay đổi và tiến triển nhanh hơn bất kỳ công nghệ nào trước đây.

Để theo kịp sự phát triển nhanh đó, nhiều tổ chức đã không lên một kế hoạch chi tiết nào, mà đặt trọng tâm vào cách để nhóm IT tự thích nghi và đổi mới.

Đồng thời tập trung vào việc quản lý sự thay đổi. Đừng đặt ra hỏi “có thể sử dụng AI ở đâu? mà là tại sao không sử dụng AI ở đó?”.

AI dành cho CNTT

Câu hỏi đặt ra cho lãnh đạo doanh nghiệp và CIO là phải xác định có thể sử dụng AI trong mảng công việc nào để cải thiện năng suất CNTT, bởi trên thực tế AI đang định hình lại tổ chức công nghệ.

CIO và nhân viên CNTT cần có các kỹ năng và đặc điểm cụ thể để sử dụng AI thành công. Họ phải chấp nhận với rủi ro và hành động nhanh chóng, cần có các kỹ năng kỹ thuật rộng, không chỉ là những kỹ năng chuyên môn cao. Và tất nhiên, cần những kỹ năng chuyên biệt về AI.

Các cuộc tấn công mạng hỗ trợ AI

Sự gia tăng của các cuộc tấn công mạng hỗ trợ AI là một vấn đề hàng đầu khác đối với vấn đề an ninh hệ thống bởi sự tinh vi ngày càng tăng của các cuộc tấn công lừa đảo, deepfake và các cuộc tấn công khác sử dụng AI.

Ví dụ, hacker sử dụng AI để tạo ra những trang web thực tế bắt chước các nhà cung cấp để gửi hóa đơn cho các khoản phải trả, hoặc sử dụng AI để khai thác hồ sơ giám đốc điều hành trực tuyến để tạo deepfake mạo danh cho mục đích xấu.

Điểm mới nổi là hacker là tận dụng AI cho các cuộc tấn công phi kỹ thuật xã hội tinh vi và sử dụng chúng để nhắm vào mắt xích bảo mật yếu nhất, đó là con người.

Tận dụng tối đa AI và trí thông minh sự kiện

Các chuyên gia bảo mật rất coi trọng AI dành cho CNTT là vấn đề hàng đầu, đặc biệt là Trí tuệ nhân tạo dành cho hoạt động CNTT (AI operation) và trí thông minh sự kiện.

Các nền tảng kỹ thuật số hiện đại tạo ra khối lượng lớn dữ liệu đo từ xa, nhật ký và số liệu trên một kiến trúc ngày càng phức tạp và phân tán. Nếu không có hệ thống thông minh, nhóm CNTT sẽ chìm trong tình trạng mệt mỏi vì cảnh báo hoặc bỏ lỡ các tín hiệu quan trọng trong bối cảnh phức tạp đó. Việc giám sát dựa trên quy tắc có thể quản lý được đã phát triển thành vấn đề về dữ liệu lớn và máy học.

Sự thay đổi này đòi hỏi tổ chức CNTT phải định hình lại cách tiếp nhận, quản lý và hành động dựa trên dữ liệu hoạt động, và hành động ở quy mô lớn. Trong kỷ nguyên cơ sở hạ tầng hỗ trợ AI, các hệ thống phải vượt ra ngoài ngưỡng cảnh báo để đạt được thông tin chi tiết theo ngữ cảnh và khắc phục thông minh. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian hoạt động, tốc độ phản hồi sự cố và trải nghiệm của khách hàng”.

Địa chính trị

Lãnh đạo ngày nay cũng chú ý nhiều hơn đến vấn đề địa chính trị và xác định ý nghĩa của nó đối với bộ phận CNTT và doanh nghiệp của mình. Những đánh giá chung hiện tại là thời điểm không chắc chắn về mặt địa chính trị và lãnh đạo phải quan tâm đến việc điều đó sẽ ảnh hưởng đến danh mục đầu tư, ngân sách đổi mới CNTT như thế nào.

Ví dụ, một số lãnh đạo đang hồi hương các nhóm ở nước ngoài đến các quốc gia nơi tổ chức của họ đặt trụ sở để ứng phó với tình hình chính trị toàn cầu hiện tại. Hoặc nhiều lãnh đạo khác đang chỉ để các nhóm CNTT và/hoặc nhóm thuê ngoài làm việc cho các dự án hỗ trợ công việc của tổ chức tại cùng quốc gia nơi những người lao động đó làm việc.

Chi phí và kiểm soát chi phí

Mặc dù chi phí là vấn đề thường trực, nhưng hiện nay chúng trở nên quan trọng hơn do giá hàng hóa và dịch vụ tăng đáng kể trong những năm gần đây bởi lạm phát và môi trường địa chính trị.

Kiểm soát chi phí vẫn là vấn đề quan trọng, vì chúng ta đang chứng kiến sự gia tăng lớn về một số chi phí công nghệ như cấp phép.

Việc áp dụng AI tạo sinh đã dẫn đến chi phí lưu trữ đám mây tăng cao và thường không thể đoán trước, đặc biệt là do khối lượng công việc đòi hỏi nhiều phần cứng như bộ xử lý và các dự án thí điểm bị phân mảnh. Do vậy, lãnh đạo phải cân bằng giữa đổi mới và trách nhiệm tài chính. Điều này không chỉ đòi hỏi phải cho phép các giải pháp AI tiên tiến mà còn phải đảm bảo rằng các sáng kiến này tiết kiệm chi phí và phù hợp với các mục tiêu kinh doanh.

Nhân lực

Nhân lực đã là một vấn đề lớn trong nhiều năm và vẫn tiếp tục là vấn đề lớn. Các lãnh đạo tập trung vào tính khả dụng và sự cạnh tranh đối với nhân lực CNTT, cả hai đều cấp bách. Và hơn nữa, còn phải tập trung vào việc xác định các kỹ năng mà tổ chức sẽ cần trong một hoặc hai năm tới, vốn là mục tiêu thay đổi nhiều hơn bao giờ hết.

Theo một khảo sát về tình trạng kỹ năng CNTT năm 2025, 77% các tổ chức được khảo sát báo cáo rằng họ bị ảnh hưởng bởi khoảng cách kỹ năng CNTT và 84% người ra quyết định lo ngại về việc tìm kiếm nhân lực công nghệ vào năm 2025.

Bảo mật, bao gồm rủi ro của bên thứ ba

Khảo sát về tình hình CIO năm 2025 của CIO.com đã cho thấy công nghệ quản lý rủi ro và bảo mật là lĩnh vực chi tiêu CNTT đứng thứ 2 trong danh sách các sáng kiến công nghệ. Học máy/AI đứng thứ đầu tiên.

Những kẻ tấn công ngày càng thông minh hơn, chúng được tài trợ tốt hơn và tận dụng AI nhiều hơn bất kỳ ai khác. Trong khi CIO không thể bị khóa chặt 100%. Vì vậy, cần chấp nhận rủi ro để đưa ra các quyết định chiến lược, xem xét định kỳ và điều chỉnh khi hoàn cảnh yêu cầu.

Ngoài ra, rủi ro của bên thứ ba nói riêng đã trở thành mối quan tâm đáng kể hơn nhiều đối với các giám đốc CNTT trong những năm gần đây. Lý do là gần như tất cả các rủi ro bảo mật hiện nay đều đến từ bên thứ ba và nhiều tổ chức phải tăng cường quản lý rủi ro của bên thứ ba.

Chuẩn bị cho tương lai

Những tiến bộ về AI, điện toán lượng tử và nhiều công nghệ khác cùng với những chuyển đổi mang tính đột phá liên tục của thời đại và bản chất khó lường của thế giới đã khiến lãnh đạo phải chuẩn bị cho tương lai cho tổ chức của họ.

Chúng ta phải thích nghi với những cách mọi thứ đang thay đổi. Nếu nhìn lại việc chuẩn bị cho tương lai cách đây 10 năm với tần suất ít hơn, và mọi thứ thay đổi chậm hơn vào thời điểm đó. Bây giờ, đó là việc suy nghĩ hàng ngày hoặc ít nhất là hàng tuần, rằng liệu chúng ta có thể phát triển với sự thay đổi nhanh như hiện nay hay không.

Bản thân lãnh đạo cũng phải tự phát triển bản thân, vì vai trò này tiếp tục chuyển thành một trong những tác nhân thay đổi và đối tác chiến lược. CIO cần có các kỹ năng lãnh đạo để thúc đẩy sự đổi mới và phát triển chiến lược khi vai trò này thay đổi để sẵn sàng cho tương lai.