Mối đe dọa lớn nhất từ trí tuệ nhân tạo là khoảng cách kỹ năng

Mặc dù đã sa thải nhân viên công nghệ đáng kể trong hai năm qua, nhưng vẫn tồn tại khoảng cách nhân lực công nghệ - đặc biệt là đối với những người được đào tạo về việc triển khai và sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo tạo sinh (genAI). Dự đoán nhu cầu về nhân viên có kỹ năng AI sẽ vượt xa nguồn cung từ hai đến bốn lần, khoảng cách kỹ năng có khả năng sẽ tiếp tục ít nhất cho đến năm 2027.

Công ty tư vấn Deloitte đã cho biết trong một báo cáo gần đây là các lãnh đạo doanh nghiệp tiếp tục đánh giá tình trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng là một trong những nỗi lo lớn nhất.

Một cuộc khảo sát đối với 40.413 nhà tuyển dụng tại 42 quốc gia cho thấy 74% nhà tuyển dụng vẫn đang vật lộn để tìm kiếm nhân lực có kỹ năng, chỉ có 16% giám đốc điều hành tự tin vào nhóm công nghệ của mình và 60% cho rằng khoảng cách kỹ năng là rào cản chính đối với chiến lược số. Tương tự như vậy, một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng 44% lãnh đạo doanh nghiệp cho biết chuyên môn nội bộ hạn chế đã làm chậm quá trình áp dụng AI, với nhu cầu về kỹ năng AI tăng 21% hàng năm kể từ năm 2019 và tình trạng thiếu hụt nhân lực kéo dài thêm hai năm nữa.

Thực tế, mức lương cho các kỹ năng AI tiếp tục tăng, tăng 11% mỗi năm kể từ năm 2019. Theo PricewaterhouseCoopers (PwC), người lao động có kỹ năng AI có mức lương cao hơn 56% (tăng từ 25% vào năm ngoái), cho thấy giá trị mà họ mang lại.

PwC cho biết “không cho thấy sự loại bỏ công việc hoặc tiền lương do AI gây ra”, mà là sự tăng trưởng trên khắp các vai trò tiếp xúc với AI, ngay cả những vai trò có khả năng tự động hóa cao. AI đang thúc đẩy chuyên môn, cho phép người lao động đảm nhiệm những nhiệm vụ cao hơn.

AI đang đi đầu trong quá trình chuyển đổi doanh nghiệp, nhưng nếu không có nhân lực phù hợp, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc triển khai. Theo đánh giá, khoảng cách nhân lực AI ngày càng tăng là rào cản lớn đối với sự đổi mới, hạn chế khả năng mở rộng quy mô và cạnh tranh của các doanh nghiệp trong một thế giới do AI thúc đẩy.

Mặc dù khoảng cách này luôn là một thách thức, nhưng việc tích lũy kinh nghiệm trở nên khó khăn hơn bao giờ hết khi AI tiếp quản nhiều nhiệm vụ công việc khác nhau, làm việc từ xa làm suy yếu chương trình học nghề và tính phức tạp ngày càng tăng của công việc đòi hỏi nhiều kỹ năng hơn.

Theo Ernst & Young, khoảng cách kỹ năng AI là do sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI và nhu cầu áp dụng ngày càng tăng trong các ngành. Đến năm 2030, các công ty dự kiến sẽ chi 42 tỷ USD a một năm cho các dự án genAI như chatbot, tác nhân, công cụ nghiên cứu, viết và tóm tắt.

Những kỹ năng AI chính đang thiếu hụt bao gồm kỹ thuật nhắc (prompt - phương pháp sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả để tương tác với các mô hình AI), nhằm tạo ra các đầu ra mong muốn), lập trình và xử lý thiên vị. Các kỹ năng mềm như khả năng thích ứng, tư duy phản biện và trí tuệ cảm xúc cũng quan trọng không kém để đảm bảo sử dụng AI có trách nhiệm và đạo đức.

Dự đoán nhu cầu việc làm AI có thể đạt tới hơn 1,3 triệu tại Mỹ trong hai năm tới, trong khi số lượng lao động có kỹ năng đang trên đà giảm.

Mặc dù AI có thể thúc đẩy năng suất bằng cách xử lý các công việc thường xuyên, nhưng nó không thể thay thế các vai trò chiến lược do chuyên gia lành nghề đảm nhiệm. Để tránh những vấn đề như vậy cần đầu tư vào các nhóm có khả năng thích ứng, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ với những kỹ năng liên tục được cập nhật về đám mây, an ninh mạng và AI.

Hơn nữa, công nghệ này là để hỗ trợ, chứ không phải thay thế - các nhóm con người, tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại trong khi đẩy mạnh nhiệm vụ chiến lược.