Bài 1: Tín dụng tăng tốc, vốn chảy vào đâu?

Tín dụng tăng cao nhất 15 năm

Theo báo cáo tài chính quý III-2025, tăng trưởng tín dụng (TTTD) của các nhà băng bứt phá mạnh mẽ sau 9 tháng.

Trong nhóm ngân hàng thương mại (NHTM) có vốn nhà nước, quy mô tín dụng tiếp tục mở rộng, qua đó khẳng định vai trò trụ cột trong cung ứng vốn cho nền kinh tế.

BIDV duy trì vị trí dẫn đầu hệ thống khi dư nợ cho vay vượt 2,23 triệu tỷ đồng, tăng 9% so với đầu năm. VietinBank bứt tốc mạnh với mức TTTD đạt 16%, đưa tổng dư nợ tiệm cận mốc 1,99 triệu tỷ đồng. Còn Vietcombank ghi nhận 1,63 triệu tỷ đồng dư nợ, tăng 12% so với đầu năm.

Ở nhóm TMCP, tín dụng sôi động hơn khi nhiều nhà băng đạt mức tăng trên 20%. Cụ thể MB ghi nhận dư nợ cuối quý III đạt gần 931.500 tỷ đồng (tăng 20%), Techcombank dư nợ đạt 766.700 tỷ đồng (tăng 21%).

Đáng chú ý, VPBank là NH có mức TTTD mạnh nhất trong Top 10 NH lớn nhất thị trường (tăng 29%), đưa dư nợ lên 896.400 tỷ đồng. Tuy nhiên, tính chung toàn hệ thống, NCB lại là nhà băng có mức TTTD cao nhất, đạt 33%.

TPBank và Nam A Bank tăng trưởng 18% trong 9 tháng, SHB và LPBank tăng 17%. Chỉ có một số NHTMCP tăng trưởng dưới 10% là ABBank và VietABank cùng tăng 9%, PGBank (tăng 7%), riêng SaigonBank giảm 6%.

Tín dụng vẫn đang thể hiện đà tăng tích cực khi theo NHNN, đến ngày 28-10, dư nợ tín dụng toàn hệ thống tăng 14,77% so với cuối năm 2024 và tăng 20,69% so với cùng kỳ năm trước.

Trong báo cáo công bố đầu tháng 12, Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), cho biết hệ thống NH đang bước vào giai đoạn cao điểm giải ngân, với tín dụng toàn hệ thống đã tăng khoảng 16% vào cuối tháng 11.

Nhiều tổ chức dự báo tín dụng cả năm sẽ duy trì ở mức cao. Ông Đinh Đức Quang, Giám đốc Khối kinh doanh tiền tệ UOB Việt Nam, cho rằng tín dụng có thể đạt 19-20% trong bối cảnh mặt bằng lãi suất thấp. VCBS cũng dự báo tín dụng có thể bứt phá lên 18-20%, vượt xa mục tiêu ban đầu của NHNN.

Công ty Chứng khoán Agribank (Agriseco) nhận định dư nợ tín dụng đã tiến gần mục tiêu đặt ra đầu năm. Dự kiến TTTD cả năm 2025 có thể đạt 19-20%, mức cao nhất trong 15 năm qua. Tổ chức này cũng kỳ vọng khi kinh tế bước vào chu kỳ tăng tốc từ năm 2026, tín dụng có thể tăng 18-20%, phù hợp mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 2 con số giai đoạn 2026-2030.

Động lực đến từ đâu?

Hồi tháng 8, báo cáo cập nhật ngành NH quý II của WiGroup có nêu, về tín dụng theo phân khúc, năm 2025 cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của khu vực bất động sản và xây dựng. Tỷ trọng cho vay dành cho ngành này trong tổng dư nợ đã tăng đều từ năm 2020 đến nay và từ mức 16,32% cuối năm 2022 lên 21,14% vào giữa năm 2025.

Đồng thời nửa đầu năm 2025, TTTD đối với doanh nghiệp đạt 19,36%, cho thấy sự cải thiện đáng kể so với năm 2024. Động lực chính cho sự TTTD trong quý này vẫn là các khoản vay dành cho doanh nghiệp và tổ chức kinh tế.

Trong khi đó, tín dụng cho cá nhân (vay tiêu dùng, nhà ở) dù thấp hơn, nhưng cũng đã có sự cải thiện rõ rệt với ước tăng trưởng 8,08% so với năm trước.

Tại một báo cáo công bố vào tháng 11, các chuyên gia của Agriseco cũng cho biết, TTTD trong 9 tháng chủ yếu được thúc đẩy bởi lĩnh vực bất động sản với mức tăng tới 27% so với đầu năm (chiếm 49% tổng tài sản toàn ngành và 36% dư nợ tín dụng). Trong khi, lĩnh vực thương mại và sản xuất kinh doanh tăng lần lượt là 12% và 10%.

Điều này phản ánh xu hướng ưu tiên cho vay vào các dự án xây dựng, bất động sản nhờ chính sách hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng.

“Tín dụng cho vay lĩnh vực bất động sản tăng mạnh trong bối cảnh thúc đẩy đầu tư công. Đến ngày 23-10, giải ngân đầu tư công đạt 464.828 tỷ đồng (đạt 51,7% kế hoạch). Để đạt mục tiêu giải ngân 100% năm nay, ước tính trong 2 tháng cuối năm cần giải ngân trên 400.000 tỷ đồng, tương đương 2-2,5% tổng dư nợ”, Agriseco cho biết.

Dự báo năm 2026, tín dụng cho đầu tư công và bất động sản tiếp tục đóng vai trò dẫn sóng. Với nhu cầu vốn khoảng 280 tỷ USD mỗi năm nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 10% giai đoạn 2026-2030, Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án hạ tầng từ quý II-2026. Nhờ đó, dư nợ cho vay xây dựng và đầu tư công năm 2026 được kỳ vọng tăng 30-40% so với cùng kỳ.

Song song đó, tín dụng kinh doanh và đầu tư bất động sản sẽ đóng góp 30-35% nhờ khung pháp lý thuận lợi, lãi suất thấp và nhu cầu nhà ở tăng mạnh. Dư nợ nhà ở xã hội trong 9 tháng đã vượt 19.500 tỷ đồng và còn dư địa lớn trong giai đoạn 2026-2028.

Agriseco cũng kỳ vọng tín dụng bán lẻ sẽ phục hồi tích cực hơn trên nền thấp 2025, dự kiến tăng 15-20% so với cùng kỳ khi các mảng vay mua nhà, vay ô tô và vay sản xuất - kinh doanh hộ gia đình đều có dấu hiệu hồi phục từ quý II đến nay.

Mặc dù tín dụng của hệ thống NH tăng mạnh, song VDSC cho biết, NHNN đến nay vẫn chưa điều chỉnh tăng chỉ tiêu TTTD cho các NHTM trong những tháng cao điểm cuối năm như thông lệ, kể từ sau lần nới room cuối tháng 7.

Động thái này phản ánh quan điểm điều hành thận trọng nhằm giữ ổn định mặt bằng lãi suất trong bối cảnh thanh khoản hệ thống chịu áp lực, khi nhiều ngân hàng lớn có tỷ lệ cho vay trên tổng dư nợ tiến sát mức tối đa 85% vào cuối quý III.

VDSC không loại trừ khả năng NHNN có thể nới thêm room tín dụng nếu Fed cắt giảm lãi suất tại cuộc họp tháng 12. Thế nhưng, kịch bản được nhóm chuyên gia này đánh giá cao hơn là cơ quan điều hành sẽ duy trì quan điểm thận trọng tới hết năm, không cấp thêm hạn mức mới.