Phá vỡ ảo tưởng về robot hình nhân

Một công ty ở Thung lũng Silicon có tên 1X tuần này đã công bố một robot hình nhân có thể làm mọi việc nhà cho bạn.

Robot này có tên là NEO. Công ty cho biết NEO là robot hình nhân đầu tiên trên thế giới dành cho gia đình, sẵn sàng phục vụ người dùng. Nó được thiết kế để tự động hóa các công việc thường ngày và cung cấp sự trợ giúp cá nhân để bạn có thể dành thời gian cho những việc khác.

Video trình diễn kỳ lạ theo phong cách thập niên 70 của công ty cho thấy NEO thực hiện một danh sách dài các nhiệm vụ, chẳng hạn như gấp quần áo, sắp xếp kệ, đổ rác và dọn dẹp phòng. Nó cũng thực hiện các chức năng cơ bản như mở cửa, lấy đồ và tắt đèn, và được thể hiện bằng cách nhảy múa và chơi đùa - như một người bạn.

NEO hoạt động bằng cách tự động di chuyển trong nhà và học các kỹ năng mới thông qua các bản cập nhật và sử dụng liên tục. Theo công ty, robot có thể được thiết lập chỉ bằng một nút nhấn hoặc một lệnh thoại đơn giản. Nếu robot không thể làm được việc gì đó, chủ sở hữu có thể lên lịch một buổi làm việc với chuyên gia 1X, người sẽ hướng dẫn robot từ xa thực hiện nhiệm vụ, cho phép NEO học hỏi và hoàn thành công việc cùng một lúc.

Trí tuệ nhân tạo của NEO cho phép người dùng tương tác với nó bằng những cuộc trò chuyện tự nhiên mà không cần dựa vào màn hình. Nó chỉ có thể lắng nghe và phản hồi khi nói chuyện trực tiếp. Trí thông minh thị giác cho phép NEO nhận dạng các vật thể và ngữ cảnh, chẳng hạn như đọc các thành phần được bày trên quầy và gợi ý công thức nấu ăn. Nó ghi nhớ các cuộc trò chuyện trước đó và sở thích của người dùng để có thể thích ứng theo thời gian, quản lý lời nhắc, hỗ trợ lên lịch, lưu danh sách mua sắm và theo dõi tiến trình học tập của người dùng.

AI của robot được đào tạo dựa trên dữ liệu thực tế để cho phép nó thích nghi với nhiều môi trường gia đình khác nhau mà nó sẽ gặp phải.

Phần cứng của nó dựa trên thiết kế truyền động bằng gân sử dụng động cơ mô-men xoắn cao để chuyển động mượt mà, an toàn, cho phép nó hoạt động an toàn giữa con người. NEO có tay cầm với 22 độ tự do, thân máy mềm mại làm từ polymer dạng lưới 3D và nặng 30kg. Nó có thể nâng tới 70kg và mang tới 25kg, đồng thời chỉ tạo ra tiếng ồn 22 decibel, nhỏ hơn cả tủ lạnh hiện đại. NEO được trang bị Wi-Fi, Bluetooth, kết nối 5G và loa tích hợp ở phần xương chậu và ngực, được thiết kế để có thể sử dụng như một hệ thống giải trí di động.

NEO được thiết kế để hòa hợp với nội thất gia đình thông thường, với tông màu trung tính, bộ đồ và giày. Sản phẩm có các màu nâu vàng, xám hoặc nâu sẫm và hiện đã có thể đặt hàng trước thông qua cửa hàng trực tuyến của 1X. Những robot đầu tiên dự kiến sẽ được giao đến tay khách hàng tại Mỹ vào năm 2026, và 1X dự định mở rộng sang các thị trường khác vào năm 2027. Giá bán ưu đãi: 20.000 USD cho khách hàng đặt mua sớm với ưu tiên giao hàng vào năm sau.

Giám đốc điều hành kiêm nhà sáng lập công ty, phát biểu trong một thông cáo báo chí rằng NEO đánh dấu thời điểm robot hình nhân, vốn chỉ xuất hiện trong khoa học viễn tưởng và nghiên cứu, trở thành sản phẩm tiêu dùng thực sự mà bất kỳ ai cũng có thể sở hữu.

Vậy là kỷ nguyên của robot giúp việc nhà hình người cuối cùng cũng đã đến! Giấc mơ về chú robot Rosey trong loạt phim hoạt hình The Jetsons cuối cùng đã thành hiện thực.

Nhưng điều đó vẫn chưa xảy ra.

Vấn đề với robot hình nhân tự động

Thông báo và video quảng cáo hấp dẫn về NEO chỉ là màn kịch. Robot gần như không thể tự động thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào được trình bày trong video. Công bằng mà nói, công ty không khẳng định điều đó, nhưng lại hạ thấp đáng kể mức độ cải tiến cần thiết trong tương lai để có thể tự động hóa.

Video được tạo ra gần như hoàn toàn thông qua điều khiển từ xa. Điều đó có nghĩa là một người đeo kính VR và thiết bị đặc biệt thực sự đang gấp quần áo, cất bát đĩa và mang rác, còn robot hoạt động như một con rối, bắt chước chuyển động của người điều khiển.

Nếu thấy quen thuộc với cảnh tượng đó, thì có thể bạn sẽ nhớ lại sự kiện “We, Robot” do Tesla tổ chức một năm trước để giới thiệu xe hơi tại trường quay của Warner Bros. Discovery. Tại sự kiện, các robot Tesla Optimus đã giao lưu, rót đồ uống, nhảy múa và thậm chí hát bài “Happy Birthday”. Các robot dường như nhận lệnh, trả lời câu hỏi và phát đồ uống một cách thành thạo.

Thực tế, robot được điều khiển từ xa bởi các nhân viên Tesla, những người đang ở vị trí khuất tầm nhìn. Khi mọi người ấn tượng bởi khả năng trò chuyện của robot, họ không biết rằng họ đang trò chuyện với một nhân viên nào đó.

Một số nhà công nghệ, bao gồm Elon Musk và 1X, thực hành cái mà người ta có thể gọi là “đổi mới dựa trên đức tin”. Họ thổi phồng những khả năng của AI và robot vốn không hề tồn tại.

Trong trường hợp của NEO, 1X đã nhận tiền dựa trên lời hứa rằng các nhà nghiên cứu sẽ phát minh ra những khả năng này rất nhanh chóng.

Và trong trường hợp của Tesla, họ vẫn chưa nhận tiền cho robot Optimus. Nhưng chắc chắn đang nhận tiền cho những chiếc xe mà CEO hứa hẹn sẽ sớm có khả năng tự lái.

Tại hội nghị GPU Nvidia ở San Jose vào ngày 17 tháng 3 năm 2015, Musk cho biết khả năng tự lái hoàn toàn là một “vấn đề đã được giải quyết” và sẽ xuất hiện vào năm 2018. Cuối năm 2016, ông cho biết Tesla có thể tự lái từ bờ Đông sang bờ Tây mà không cần sự can thiệp của con người vào cuối năm 2017 và mọi chiếc Tesla được sản xuất từ đó trở đi sẽ có khả năng “tự lái cấp độ 5” trong vòng hai năm. Trong các cuộc họp và sự kiện công bố thu nhập năm 2018 và 2019, Musk đã hứa rằng “các tính năng tự lái hoàn toàn” sẽ được kích hoạt thông qua phần mềm trong ba đến sáu tháng - và cho biết một triệu robotaxi Tesla sẽ hoạt động tự động vào giữa năm 2020.

Vào ngày 22 tháng 4 năm 2019, Musk tuyên bố rằng đến cuối năm 2020, xe Tesla sẽ có thể tự lái đủ an toàn để người lái “có thể ngủ thiếp đi” và việc phê duyệt theo quy định sẽ diễn ra trong vòng vài năm. Và trong các cuộc phỏng vấn trong suốt năm 2020 và 2023, bao gồm cả các tweet và cuộc họp công bố thu nhập, Musk tiếp tục nói rằng khả năng tự lái hoàn toàn đã “rất gần” và ông dự kiến sẽ hoàn thành trong năm.

Tất cả những lời hứa này đều sai.

Trên thực tế, công nghệ tự lái hoàn toàn chỉ sử dụng camera và AI vẫn chưa được phát minh, và hoàn toàn không rõ phát minh này sẽ mất bao nhiêu tháng, năm hay thập kỷ (Xe Waymo, cũng như hầu hết các xe tự lái khác, sử dụng camera, lidar và radar kết hợp để xây dựng bản đồ 3D chi tiết và đầy đủ hơn về môi trường).

Tại sao các công ty robot lại làm lu mờ ranh giới

Việc hoàn toàn tự chủ trong việc nhận thức, lập kế hoạch và thao tác như con người là một thách thức công nghệ lớn. Robot phải được đào tạo tỉ mỉ và cẩn thận về từng chuyển động, học cách nhận dạng mọi vật thể và “hiểu” cách mọi thứ di chuyển, chúng dễ vỡ như thế nào, thứ gì ở đâu và những gì cấu thành hành động phù hợp.

Một cách chính để huấn luyện robot hình nhân là thông qua điều khiển từ xa. Một người đeo thiết bị đặc biệt điều khiển từ xa các robot nguyên mẫu, huấn luyện chúng trong nhiều giờ về cách, ví dụ, gấp một chiếc áo sơ mi. Cần nhiều giờ hơn nữa để huấn luyện robot cách gấp một chiếc áo sơ mi nhỏ hơn cho trẻ em. Mọi biến số, từ chiều cao của bàn gấp đến độ mềm dẻo của vải đều phải được huấn luyện riêng.

Trong khi những robot này đang được huấn luyện, tất cả đều rất ấn tượng nếu bạn không thể nhìn thấy người điều khiển chúng.

Sức hấp dẫn của việc sử dụng các video ấn tượng về robot điều khiển từ xa, nơi bạn không thể nhìn thấy người điều khiển chúng để huy động vốn đầu tư, khuyến khích mua cổ phiếu và bán thẳng các sản phẩm robot, dường như quá mạnh mẽ để cưỡng lại. Thực tế, công nghệ cho một robot gia đình hoạt động tự động như cách NEO dường như hoạt động trong các video tại những ngôi nhà tùy ý trong điều kiện thực tế sẽ còn rất xa trong tương lai, thậm chí có thể là nhiều thập kỷ.

Nhưng điều đó không ngăn cản một số công ty bán cho bạn những sản phẩm với những tính năng chưa được phát minh.