FinTech và ngân hàng phối hợp hỗ trợ nhóm 'yếu thế' tiếp cận tài chính

Đây là một ý kiến được trao đổi tại sự kiện giới thiệu báo cáo Thúc đẩy Tài chính toàn diện ở Việt Nam và vai trò của FinTech (các công ty công nghệ tài chính ứng dụng sự sáng tạo của công nghệ vào các hoạt động, dịch vụ tài chính) trong phối hợp với Tổ chức tín dụng do Công ty Cổ phần Tư vấn EY Việt Nam (EY) phối hợp cùng các ngân hàng, các công ty Fintech tổ chức ngày 28/11, tại Hà Nội.

Việt Nam có tiềm năng thúc đẩy tài chính toàn diện

Bà Nguyễn Thùy Dương, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Công ty Cổ phần Tư vấn EY Việt Nam cho biết: Bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, tài chính toàn diện vẫn còn là chặng đường dài đòi hỏi tăng cường hợp tác giữa các tổ chức tín dụng truyền thống và các công ty FinTech . Khung pháp lý cần được củng cố và mở rộng, đặc biệt với việc phê duyệt và triển khai của cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox), để hỗ trợ đổi mới sáng tạo và quản lý rủi ro liên quan đến các công nghệ tài chính mới.

"Sự hợp tác giữa ngân hàng và FinTech là đặc biệt quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ tài chính, nhằm đảm bảo rằng lợi ích của quá trình đổi mới sáng tạo tài chính sẽ đến được với tất cả người dân", bà Nguyễn Thùy Dương nói.

Đáng chú ý, các chuyên gia cho biết, Việt Nam cũng đã có những bước tiến lớn trong việc thúc đẩy tài chính toàn diện, với vị trí thứ 3 trong khu vực ASEAN (chỉ sau Singapore, Thái Lan), và xếp thứ 14 trên thế giới, trong bảng xếp hạng Chỉ số Tài chính toàn diện toàn cầu năm 2024 của Principal Financial Group.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hiện khoảng 87% người trưởng thành đã có tài khoản thanh toán. Tuy vậy, tiến trình tài chính toàn diện vẫn còn phải đối mặt với những thách thức do khoảng cách về: cơ sở hạ tầng tài chính, việc tiếp cận kênh tín dụng chính thống, vấn đề chấm điểm tín dụng cho doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) và hộ kinh doanh, vấn đề thiếu kiến thức tài chính của một bộ phận người sử dụng dịch vụ cũng như vấn đề bất bình đẳng giới trong tài chính.

Còn theo Tổng cục Thống kê, hơn 62% dân số hiện đang sống ở nông thôn và vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng từ các dịch vụ tài chính – ngân hàng chính thống.

Tháo gỡ khó khăn pháp lý, thúc đẩy kết nối FinTech và ngân hàng

Ông Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị - Công ty Cổ Phần MISA chia sẻ, các ngân hàng truyền thống thường đặt ra nhiều yêu cầu đối với sản phẩm dịch vụ, đặc biệt là sản phẩm vay vốn. Những khách hàng chưa có tài khoản ngân hàng hoặc chỉ sử dụng các sản phẩm tài chính ngân hàng hạn chế thường không đáp ứng được các tiêu chí xét duyệt theo yêu cầu như có lịch sử tín dụng, có dòng tiền được ghi nhận qua ngân hàng...

Trong bối cảnh đó, FinTech với các ưu điểm nổi bật về hạ tầng công nghệ, sản phẩm đa dạng, khả năng tận dụng dữ liệu, hệ thống thanh toán tinh gọn, các công cụ quản lý kinh doanh hiệu quả... đang "bình dân hóa" dịch vụ tài chính – ngân hàng, giúp nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ cho người dân Việt Nam, đặc biệt là các nhóm yếu thế. Cân bằng giữa tốc độ cung cấp dịch vụ và sự hài lòng của người dùng, các công ty FinTech mang đến khả năng tiếp cận tức thì hoặc gần như ngay lập tức tới nhiều dịch vụ tài chính - ngân hàng, vốn trước đây thường bị ảnh hưởng bởi các quy trình kéo dài.

Ông Nguyễn Bá Diệp, đồng sáng lập ví điện tử MoMo nhận định, FinTech đã trở thành một động lực quan trọng trong việc thúc đẩy tài chính toàn diện, đặc biệt tại Việt Nam. FinTech đã giúp thu hẹp khoảng cách và mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính – ngân hàng tới người dân, bằng việc mở rộng phạm vi cung cấp các dịch vụ này.

"Chúng tôi tập trung vào việc ứng dụng công nghệ để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ tài chính – ngân hàng phù hợp với nhu cầu đa dạng của người dùng, từ đó thúc đẩy sự phát triển của tài chính toàn diện, giúp mọi người có thể tiếp cận tài chính một cách dễ dàng và an toàn hơn", ông Nguyễn Bá Diệp nói.

Ông Vũ Thành Trung, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) nhận định rằng những rào cản cụ thể mà các hộ kinh doanh, MSME phải đối mặt khi tiếp cận các sản phẩm dịch vụ tín dụng bao gồm: Không có tài sản thế chấp hoặc thiếu tài sản cố định đủ giá trị để thế chấp; hồ sơ tín dụng không đầy đủ hoặc không rõ ràng; quy trình thủ tục phức tạp và đòi hỏi nhiều giấy tờ; thời gian giải ngân chậm...

Điều này làm cho việc vay vốn trở nên khó khăn, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu về vốn lưu động của họ. Trong bối cảnh này, FinTech có thể hỗ trợ cung cấp thêm nguồn dữ liệu hữu ích cho ngân hàng. Từ đó, giúp ngân hàng xây dựng mô hình chấm điểm tín dụng, đưa ra hạn mức tín dụng phù hợp và tự động.

Tại MB, các hoạt động mà FinTech đang phối hợp với ngân hàng để thực hiện là: chia sẻ dữ liệu về hành vi mua sắm và thanh toán của khách hàng từ nền tảng thương mại điện tử; cung cấp thông tin về lịch sử giao dịch và mức độ tương tác, giúp ngân hàng đánh giá thu nhập và dòng tiền của khách hàng một cách chính xác hơn...

Dựa trên kết quả khảo sát, các chuyên gia đưa ra các khuyến nghị: Các cơ quan quản lý thúc đẩy việc xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tạo thuận lợi cho quá trình chuyển đổi số trong ngành ngân hàng để khuyến khích đổi mới và quản lý rủi ro, trong đó nhấn mạnh đến việc áp dụng các thông lệ quốc tế, sớm ban hành cơ sở pháp lý cho sandbox.

Cần nâng cao cơ sở hạ tầng công nghệ, đảm bảo internet tốc độ cao, có hướng dẫn cụ thể về việc sử dụng các dịch vụ điện toán đám mây bảo mật cho ngân hàng và công ty FinTech...

Đối với các tổ chức tín dụng, cần tăng cường phát triển cơ chế ngân hàng mở, tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh và thúc đẩy sự phát triển của ngành tài chính ngân hàng.

Anh Minh