Việt Nam là điểm sáng trong “bức tranh xám màu” của kinh tế toàn cầu
Nghiên cứu - Trao đổi - Ngày đăng : 06:24, 13/12/2023
Ngày 12/12, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật và Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức Diễn đàn kinh tế Việt Nam qua nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng.
Phát biểu đề dẫn, PGS.TS Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết trong gần 40 năm qua, thực hiện đường lối đổi mới, trọng tâm là đổi mới kinh tế do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện. Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay.
Trong nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, nhiệm vụ phục hồi và phát triển kinh tế là một trong những điểm nhấn quan trọng của Đảng. Điển hình như Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 07 ngày 1/6/2021 về một số nhiệm vụ trọng tâm phòng, chống dịch Covid – 19 và phát triển kinh tế - xã hội; Kết luận 24, ngày 12/2021 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội…Trên cơ sở đó, Quốc hội, Chính phủ cụ thể hóa thành Nghị quyết, các chương trình, kế hoạch phục hồi, phát triển kinh tế.
Nhờ đó, mặc dù gặp nhiều khó khăn, nhưng kinh tế nước ta vẫn đạt được những kết quả tích cực. Việt Nam là một điểm sáng trong “bức tranh xám màu” của kinh tế toàn cầu.
Cụ thể, năm 2021, tăng trưởng GDP đạt 2,56%, trong khi nhiều nền kinh tế trên thế giới tăng trưởng âm; năm 2022, tăng trưởng GDP đạt 8,02%, mức tăng cao nhất trong giai đoạn 2011 - 2022. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt mức kỷ lục 732 tỷ USD, tăng 10% so với năm 2021. Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm 25 nền kinh tế hàng đầu thế giới về thương mại. Dự báo năm 2023, tăng trưởng GDP đạt khoảng trên 5%, mặc dù thấp hơn chỉ tiêu đề ra từ 6 – 6,5%, nhưng vẫn là mức khá cao so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới.
Đáng chú ý, năm 2022, lần đầu tiên Bộ Chính trị đã ban hành 6 nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh 6 vùng chiến lược trên cả nước (Trung du, miền núi Bắc Bộ; Đồng bằng sông Cửu Long; vùng Tây Nguyên; vùng Đông Nam Bộ; vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ; vùng đồng bằng sông Hồng) với thông điệp rất rõ nét. Điều này tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhận thức và hành động phát triển nhanh và bền vững, tương xứng với tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương trong vùng.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, PGS.TS. Vũ Trọng Lâm cũng chỉ rõ, sau nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, nền kinh tế nước ta vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn. Mặt khác, trên thế giới, cạnh tranh chiến lược, cạnh tranh kinh tế, chiến tranh thương mại tiếp tục diễn ra gay gắt. Do đó, để hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng GDP bình quân 6,5%/năm trong giai đoạn 5 năm 2021-2025 như đã đề ra từ đầu nhiệm kỳ, thì tăng trưởng bình quân 3 năm 2023-2025 phải đạt khoảng 7,3%/năm. Đây là mức rất cao, đòi hỏi sự quyết tâm rất cao và nỗ lực rất lớn”.
Tại Diễn đàn, các đại biểu đã thảo luận, phân tích, làm rõ những chủ trương, định hướng, chính sách của Đảng về phát triển kinh tế - xã hội trong hơn nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII. Đồng thời, đặt ra các vấn đề trong bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; phát triển kinh tế nông nghiệp - nông thôn; nâng cao hơn nữa hiệu quả đầu tư công theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Các ý kiến cũng đưa ra nhận định, dự báo tình hình thế giới, trong nước từ nay đến hết nhiệm kỳ, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, cũng sẽ còn có nhiều khó khăn, thách thức lớn. Điều này đòi hỏi nước ta phải phát huy thật tốt những kết quả, bài học kinh nghiệm đã đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém còn tồn tại, nhất là từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII đến nay để tiếp tục đẩy mạnh đổi mới, nỗ lực phấn đấu, tranh thủ mọi thời cơ, thuận lợi, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, để triển khai thực hiện thắng lợi các chương trình, kế hoạch, mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra cho nửa cuối của nhiệm kỳ khóa XIII.
Đồng thời cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển kinh tế bền vững. Làm rõ những vấn đề đặt ra để bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; phát triển kinh tế nông nghiệp - nông thôn; nâng cao hơn nữa hiệu quả đầu tư công theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Khơi dậy, phát huy hiệu quả mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Tiếp tục hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tháo gỡ những điểm nghẽn, tạo môi trường thuận lợi để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy đầu tư, sản xuất kinh doanh. Đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xã hội số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn... gắn với tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường; nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; phát triển đồng bộ các loại thị trường.
Đề xuất giải pháp cụ thể, TS. Nguyễn Sỹ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng cần đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xã hội số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn... gắn với tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường. Đồng thời, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; phát triển đồng bộ các loại thị trường; gắn kết hài hòa, hiệu quả thị trường trong nước và quốc tế trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Về định hướng xuất khẩu, TS. Nguyễn Sỹ Dũng đánh giá đây là chính sách lớn, bởi giá trị của nền kinh tế Việt Nam có tới 70% là xuất khẩu. Thực tế, Việt Nam đang phụ thuộc nhiều vào thị trường thế giới, nếu không có chính sách khai thác cân bằng với trong nước, sẽ luôn luôn rủi ro.
Ghi nhận và đánh giá cao ý kiến đóng góp của các đại biểu tại Diễn đàn, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn nêu rõ đây là cơ sở quan trọng để Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, lãnh đạo các cơ quan liên quan tham khảo, có những quyết sách, định hướng thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tạo sự đồng tâm, hợp lực thúc đẩy phát triển đất nước nhanh và bền vững.