Trí tuệ nhân tạo định hình lại thị trường việc làm CNTT

Nghiên cứu - Trao đổi - Ngày đăng : 11:54, 07/12/2023

Đối mặt với tình trạng thiếu nhân lực CNTT, nhiều lãnh đạo doanh nghiệp coi các ứng dụng trí tuệ nhân tạo - AI như ChatGPT là một cách để lấp đầy khoảng trống bằng cách đảm nhận các nhiệm vụ thường do nhân viên đảm nhiệm.

Theo một nghiên cứu mới của công ty Kaspersky Research có trụ sở tại London, trí tuệ nhân tạo sáng tạo (generative AI) có thể sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc giải quyết tình trạng thiếu kỹ năng trên thị trường lao động ngày nay. Nghiên cứu cho thấy 40% trong số 2.000 giám đốc điều hành được khảo sát có kế hoạch sử dụng các công cụ AI như ChatGPT để giải quyết tình trạng thiếu kỹ năng quan trọng thông qua tự động hóa các công việc.

Nghiên cứu cho thấy AI chắc chắn nằm trong chương trình kinh doanh, với 95% số người được hỏi thường xuyên thảo luận về cách tối đa hóa giá trị từ công nghệ ở cấp cao nhất, ngay cả khi 91% thừa nhận họ không thực sự biết nó hoạt động như thế nào.

Kaspersky cho biết khi giao các hoạt động và chức năng quan trọng cho AI, điều cần thiết là ban quản lý trước tiên phải phát triển sự hiểu biết sâu sắc hơn về các quy trình quản lý dữ liệu, bao gồm cả dữ liệu nào có thể và không thể được sử dụng để đào tạo các hệ thống này.

Báo cáo của Kaspersky tiết lộ rằng AI đưa ra rào cản thấp hơn nhiều so với việc tìm kiếm nhân viên mới, điều này hấp dẫn đối với các ông chủ cấp cao muốn giải quyết những thách thức kinh doanh quan trọng.

Tuy nhiên, hơn một phần tư số người được khảo sát gọi AI là mốt nhất thời, so sánh nó với ứng dụng Threads mới ra mắt gần đây của Meta - một đối thủ cạnh tranh mới nổi với X/Twitter.

Mặc dù vậy, 49% số người được khảo sát tin rằng nhân viên đã tự động hóa các công việc hàng ngày như tạo nội dung email.

Mặc dù AI hứa hẹn mang lại lợi ích kinh doanh rõ ràng, nhưng giáo dục là chìa khóa và cần có sự hợp tác với các chuyên gia an ninh mạng và rủi ro để giúp thiết lập một môi trường nơi công nghệ có thể được sử dụng một cách an toàn, bảo mật và hiệu quả.

Những trở ngại trong việc áp dụng AI vẫn tồn tại. Những vấn đề đó bao gồm chi phí cao, lợi tức đầu tư (ROI) không chắc chắn, nhu cầu nâng cao kỹ năng của toàn bộ nhân viên và khả năng dữ liệu nhạy cảm của công ty bị lộ trước công nghệ tự động hóa không quen thuộc.

Tuy nhiên, rất ít tổ chức đã áp dụng các biện pháp bảo vệ thích hợp để chống lại những hạn chế nổi cộm của AI, chẳng hạn như ảo giác, làm lộ dữ liệu và lỗi dữ liệu. Theo Kaspersky, hầu hết đều đang để ngỏ những rủi ro đã được thừa nhận khi sử dụng AI. Ví dụ: chỉ 22% giám đốc điều hành đã thảo luận về việc đưa ra các quy tắc để điều chỉnh việc sử dụng AI trong tổ chức của họ - ngay cả khi họ coi đó là một cách để thu hẹp khoảng cách kỹ năng.

Công ty Cisco cũng nằm nhóm đang nỗ lực đưa AI vào các hệ thống và sản phẩm phụ trợ. Đại diện công ty cho biết điều quan trọng là phải có chính sách, bảo mật và rào chắn pháp lý phù hợp để có thể áp dụng và tận dụng một cách an toàn khả năng AI mà các nhà cung cấp khác đang triển khai vào công cụ của người khác.

Phát hiện của Kaspersky chỉ ra rằng, bất chấp những lo ngại xung quanh việc sử dụng thông tin độc quyền nhạy cảm được sử dụng để hỗ trợ các công cụ AI, một nửa số giám đốc điều hành được khảo sát có kế hoạch tự động hóa các công việc nhàm chán của nhân viên, với 44% tiếp theo có kế hoạch tích hợp thông tin đó vào công việc hàng ngày của họ để đẩy nhanh tiến độ quản lý công việc vặt.

Ngoài kỹ năng, liệu AI có thay thế được người lao động?

AI sẽ tác động đến số lượng việc làm nhiều hơn 4,5 lần so với những gì nó thay thế, theo Dự báo tác động đến việc làm của Generative AI năm 2023 của Forrester Research. Công nghệ này cũng sẽ chiếm gần 30% số việc làm bị mất do tự động hóa vào năm 2030.

Nghiên cứu cho biết xét về số lượng việc làm, dự báo AI tạo ra sẽ thay thế 90.000 việc làm vào năm 2023, và sẽ tăng lên 2,4 triệu vào năm 2030.

Trong khi 2,4 triệu việc làm bị thay thế bởi AI nghe có vẻ cao, Forrester lưu ý rằng tự động hóa và AI nói chung sẽ chỉ thay thế 4,9% việc làm ở Mỹ vào năm 2030. Và tình trạng mất việc làm trong hai năm tới sẽ vẫn ở mức khiêm tốn cho đến khi có các câu hỏi về quyền sở hữu trí tuệ, đạo văn, độ tin cậy của thông tin, đạo đức… và nhiều vấn đề khác được giải quyết.

Điều đó không có nghĩa là người lao động không chú ý. Theo Forrester, 36% công nhân toàn cầu làm việc toàn thời gian hoặc bán thời gian sẽ có tâm lý lo sợ mất việc vì tự động hóa trong 10 năm tới.

ai-dinh-hinh-lai-thi-truong-viec-lam-cntt_2.jpg

Những việc làm tại Mỹ sẽ bị ảnh hưởng bởi AI

Không có gì ngạc nhiên khi số lượng tin tuyển dụng bao gồm các thuật ngữ hoặc kỹ năng “AI” đã tăng vọt trong năm qua, đồng nghĩa với việc các nơi làm việc đang khao khát nhân viên có kỹ năng cụ thể. Vào đầu năm 2023, chỉ 0,003% tin tuyển dụng đề cập đến các thuật ngữ liên quan đến AI. Theo Indeed, con số này đã tăng lên 0,06% vào cuối tháng 10, tăng gấp 20 lần.

Phải chờ xem tác động lâu dài của AI, nhưng hiện tại rõ ràng là các công việc liên quan đến lĩnh vực này đang gia tăng. Tất nhiên, chỉ có 6 trong số 10.000 tin tuyển dụng có nghĩa là công việc trong với AI không phổ biến lắm, ngay cả khi chúng đang phát triển, báo cáo của Indeed cho biết.

ai-dinh-hinh-lai-thi-truong-viec-lam-cntt_3.jpg

Đánh giá trình độ kỹ năng của AI

Thị trường việc làm có thể thay đổi nhanh chóng và điều này đã từng xảy ra trong quá khứ. Ví dụ: theo một nghiên cứu của nhà kinh tế học David Autor, có tới 60% công nhân ngày nay làm việc trong những ngành nghề không tồn tại vào năm 1940.

Điều này cho thấy hơn 85% tăng trưởng việc làm trong 80 năm qua là do việc tạo ra các vị trí mới dựa trên công nghệ. Thêm vào đó, một nghiên cứu ước tính tổng thị trường có thể tiếp cận được cho phần mềm AI sáng tạo là 150 tỷ USD, so với 685 tỷ USD của ngành phần mềm toàn cầu.

AI đã được sử dụng để giúp các nhà phát triển và kỹ sư tạo ra tất cả các dạng phần mềm.

Cisco cho biết một trong những vai trò chưa bao giờ mong đợi AI sẽ chạm tới là nhà phát triển phần mềm, công việc được coi là một loại hình nghệ thuật đòi hỏi khả năng sáng tạo độc đáo. Tuy nhiên, ChatGPT rất thành thạo trong việc tạo mã nhằm giải quyết vấn đề bảo mật dữ liệu và nó có thể sử dụng lại mã để xây dựng các ứng dụng mới.

Một nghiên cứu của Microsoft cho thấy rằng công cụ GitHub Copilot, do ChatGPT cung cấp, có thể giúp nhà phát triển viết mã nhanh hơn tới 55% - và hơn một nửa số mã được kiểm tra trong GitHub hiện được hỗ trợ bởi AI trong quá trình phát triển. Theo giám đốc GitHub, con số đó dự kiến sẽ tăng lên 80% tổng số mã được kiểm tra trên GitHub trong vòng 5 năm tới.

ai-dinh-hinh-lai-thi-truong-viec-lam-cntt_4.jpg

Top 5 kỹ năng nghề nghiệp phát triển phần mềm và xếp hạng AI của chúng

Khả năng phát triển hoặc thiết kế phần mềm của AI cũng đã thay đổi hệ thống CNTT nội bộ và chiến lược sản phẩm bên ngoài của Cisco. Kể từ tháng 11 năm ngoái, bộ phận CNTT của công ty đã phát triển một “chiến lược được hình thành đầy đủ” hơn về AI như một cơ sở hạ tầng nền tảng.

Trong nội bộ, điều đó có nghĩa là sử dụng AI để tìm ra những cải tiến về năng suất, bao gồm các lĩnh vực như chức năng bàn trợ giúp tự động. Về mặt bên ngoài, Cisco hiện đang nghĩ đến cách “đưa AI vào mọi danh mục sản phẩm và tăng cường toàn bộ tài sản số mà Cisco đang quản lý trong lĩnh vực CNTT.

LTV